Verslag middagseminar ‘Voeding en probiotica in de mondzorg’.

Op 20 juni vond het middagseminar ‘Voeding en probiotica in de mondzorg’ voor mondhygiënisten plaats georganiseerd door Yakult. Louise Witteman was een van de sprekers. Louise is diëtist en auteur van het boek ‘Voeding en mondgezondheid’ dat op die dag werd gepresenteerd. Zij heeft zich uitvoerig verdiept in wetenschappelijke literatuur over dit onderwerp.

Voeding is belangrijk voor de algehele gezondheid en gezondheid begint in de mond. Aan de hand van de ASA-anamneselijst voor mondhygiënisten besprak Louise diverse ziektebeelden in relatie tot voeding. Zo hebben mensen met diabetes en mensen met overgewicht meer kans op het ontwikkelen van paradontitis (tandvleesontsteking). Voeding kan hierbij het ziekteproces gunstig beïnvloeden, zoals voedingsvezels, visvetzuren (ontstekingsremmend) en vitamines en antioxidanten.

Kauw- en slikproblemen kunnen gevolgen hebben voor de vertering als mensen bepaalde producten gaan vermijden. Ook kan dit leiden tot een eenzijdig voedingspatroon en zelfs tot ondervoeding. Eetstoornissen kunnen erosief zijn als gevolg van de reflux (het terugvloeien van maagzuur na overgeven). Dit is waarschijnlijk moeilijk bespreekbaar, maar mondhygiënisten kunnen wel adviezen geven over wat iemand na het overgeven het beste kan nemen (een slokje water of melk en stukje kaas).

Tekorten aan nutriënten en vitamines kunnen tot diverse ziektebeelden leiden, maar ook een te hoge inname van suikers en vetten. De WHO heeft een conceptadvies uitgebracht waarin de inname van suikers (exclusief suiker uit fruit) wordt beperkt tot maximaal 25 gram per persoon per dag. Een suikerinname van 10 kilo per persoon per jaar is nauwelijks cariogeen en in combinatie met fluoride kan maximaal 20 kilogram per persoon per jaar worden geconsumeerd, maar Nederlanders eten gemiddeld 40 kilogram suiker per persoon per jaar. Dat is viermaal de hoeveelheid die de WHO adviseert.

Marjolein van Aken, diëtist bij Yakult, ging in op de rol van probiotica bij mondgezondheid. De darmen zijn onderdeel van het immuunsysteem. Een ongezonde darmmicrobiota kan schadelijk zijn voor de mond. De samenstelling van darmmicrobiota verandert gedurende het leven. Ouderen hebben relatief meer clostridiumbacteriën en minder bifidobacteriën in de darmen. Ook spelen stress, medicijngebruik en voeding een rol bij de samenstelling van darmmicrobiota. Probiotica waarin een hoge dosis bacteriën aanwezig is (zuivel en preparaten), kunnen zinvol zijn als antibiotica worden voorgeschreven om Antibioticum ge-Associeerde Diarree (AAD) te voorkomen. Met het gebruik van probiotica kan bij aanvang van de kuur, of daarvoor, worden gestart en tot twee à drie weken na het stoppen van de kuur worden ingenomen. Het algemene advies is om per dosis (flesje of pil/poeder) minimaal 1 miljard levende bacteriën binnen te krijgen.

Het boek Voeding en Mondgezondheid, praktische handleiding voor (paramedici), is verkrijgbaar bij de boekhandel en via de website www.voedingenmondgezondheid.nl In het boek worden allerlei ziektebeelden beschreven in relatie tot voeding, maar ook alle levensfasen, voedingsvoorlichting en het lezen van etiketten. De inhoud is door dertig deskundigen (professoren in de tandheelkunde, tandartsen, mondhygiënisten en diëtisten) beoordeeld.